خانه گواردیولا اثر پیتر آیزنمن
خانه گواردیولا، یکی از آثار برجسته پیتر آیزنمن، معمار آمریکایی و پیشگام سبک دیکانستراکشن، در سال ۱۹۸۸ در شهر کادیز، جنوب اسپانیا طراحی شد. این خانه که به سفارش مشتریای به نام گواردیولا ساخته شد، بازتابی از تمایل او برای داشتن خانهای خاص و متفاوت بود. آیزنمن، که به خاطر رویکردهای نوآورانه و فلسفیاش در معماری شناخته میشود، در این پروژه برای اولین بار از صفحات اریب استفاده کرد؛ عنصری که بعدها به یکی از ویژگیهای بارز کارهایش تبدیل شد.
خانه گواردیولا بر روی زمینی شیبدار قرار دارد و طراحی آن حول مفهوم «حرکت» شکل گرفته است، موضوعی که آیزنمن به آن علاقهمند بود. او در این پروژه، با الهام از مفهوم کلاسیک «توپوس» یا موضع در شهرسازی نظامی رومی، به دنبال خلق فضایی بود که بهعنوان نشانهای ثابت در بستر شهری عمل کند. این خانه با ساختار غیرمتعارف خود، از خطوط مستقیم و شبکههای هندسی بهره میبرد که به نوعی امضای آیزنمن در معماری دیکانستراکشن محسوب میشود.
یکی از جنبههای قابل توجه خانه گواردیولا، استفاده از فرمهای شکسته و زوایای غیرمعمول است که حس پویایی و بیثباتی را القا میکند. این ویژگی، که ریشه در فلسفه دیکانستراکشن دارد، به بیننده اجازه میدهد تا تفسیرهای مختلفی از فضا داشته باشد. آیزنمن در این پروژه، به جای تمرکز بر کارکرد صرف، به خلق تجربهای بصری و مفهومی پرداخت که مخاطب را به چالش میکشد.
مصالح بهکاررفته در خانه، از جمله بتن و شیشه، با محیط اطراف هماهنگی دارند و در عین حال، تضادهایی را در فرم و ساختار ایجاد میکنند. خانه گواردیولا، با طراحی ساختارشکنانه و تأکید بر حرکت و فرم، نهتنها نمونهای از خلاقیت آیزنمن است، بلکه بهعنوان نقطه عطفی در مسیر حرفهای او شناخته میشود که تأثیر عمیقی بر معماری معاصر گذاشت.
1402/11/05
گزارش از مسعود مصیبی